حمل بارهای ترافیکی سنگین و فوق سنگین

حمل بارهای ترافیکی سنگین و فوق سنگین
حمل بارهای سنگین و فوق سنگین به انتقال و جابه‌جایی بارهایی با وزن بیش از 15 تن اطلاق می‌ شود. این بارها برای حمل با استفاده از ماشین های خاور، کامیون، و تریلرهای استاندارد مناسب نمی‌ باشند، به همین دلیل از تریلی‌ ها، کمرشکن‌ ها، و بوژی‌ ها برای انتقال آن ‌ها استفاده می‌ شود.

بار ترافیکی به کالایی گفته می‌ شود که اوزان و ابعاد آن نسبت به استاندارد ماشین‌ های باری بسیار زیاد هستند. برای حمل این نوع بارها، نیاز به مجوزهای ویژه، وسایل نقلیه خاص و تدابیر ایمنی است.
برای حمل بارهای سنگین و فوق سنگین، معمولا از کمرشکن ‌ها و بوژی‌ ها استفاده می‌شود. کمرشکن ‌ها برای حمل بارهایی با وزن 16 تا 80 تن مناسب هستند. بوژی ‌ها دارای طول متغیری هستند و توانایی حمل بار تا 96 تن را دارند.

تشخیص بارهای سنگین و فوق سنگین معمولاً براساس ویژگی ‌های وزنی آن ها انجام می‌ شود. برخی از معیارهای تشخیص این بارها شامل وزن بار، کلاس باری، و ابعاد فیزیکی بار می باشد. بارهایی با وزن بیش از حد تعیین شده، به عنوان بارهای سنگین شناخته می ‌شوند، و اگر ابعاد طولی، عرضی یا ارتفاعی آن ها از حد مجاز و استاندارد بیشتر باشد، به عنوان بارهای فوق سنگین در نظر گرفته می ‌شوند.

علاوه بر این، ممکن است معیارهای دقیق ‌تر نیز برای تشخیص استفاده شوند، از جمله نوع وزنگیرهای استفاده شده در خودرو، کلاس جاده و تراکم ترافیکی. این معیارها در تعیین اینکه یک حمل‌ و نقل به عنوان یک بار سنگین یا فوق سنگین شناخته شود، نقش دارند.

به طور معمول، برای تشخیص بارهای سنگین و فوق سنگین، معیارهای مشخصی در نظر گرفته می‌شوند. به عنوان مثال:
1. وزن بار:
- بارهای با وزن بیش از مقدار معین (مانند 15 تن) به عنوان بارهای سنگین شناخته می ‌شوند. اگر وزن بار از حد مشخص (معمولاً توسط مقررات محلی یا ملی تعیین شده) فراتر برود، به عنوان بار فوق سنگین در نظر گرفته می‌ شود.
با توجه به مقررات محلی و بین‌المللی بار سنگین معمولاً به بارهایی اطلاق می ‌شود که وزن آن ها بین 20 تا 30 تن است. در مقابل، بار فوق سنگین اغلب بیش از 30 تن وزن دارد و ممکن است این محدوده تا 100 تن یا بیشتر نیز افزایش یابد.

2. کلاس باری:
بر اساس استانداردها، بارها به چند کلاس تقسیم می‌ شوند. برخی از کلاس ‌ها به عنوان بارهای سنگین و فوق سنگین تعیین می ‌شوند، و این تقسیمات بر اساس وزن و ویژگی ‌های دیگر انجام می ‌شود.

3. ابعاد فیزیکی:
بارهایی که ابعاد آن‌ ها در محدوده استانداردهای معمول قرار دارد، معمولاً به عنوان بارهای سنگین دسته بندی می ‌شوند. به عنوان مثال، اگر ابعاد عرضی بار 2.5 متر و ارتفاع 4.5 متر باشد و از این محدوده تجاوز نکند.
حجم بار نیز به عنوان مؤلفه مهمی در تشخیص اینکه آیا بار به عنوان بار سنگین یا فوق سنگین دسته‌ بندی می ‌شود یا خیر، نقش ایفا می کند.

4. نوع وزنگیر:
نوع وزنگیرهای مورد استفاده در خودرو نیز می‌ تواند نشان ‌دهنده بار سنگین باشد. برخی خودروها با وزنگیرهای خاص برای جابجایی بارهای سنگین طراحی شده‌ اند.
وزنگیر در واقع یک سیستم است که برای توازن و توزیع وزن بار در یک خودرو یا وسیله نقلیه استفاده می ‌شود. این سیستم به صورت معمول در کامیون ‌ها و تریلرها به کار می‌ رود. دو نوع اصلی وزنگیر وجود دارد:

• وزنگیر محوری (Axle Weight Distribution):
در این نوع، وزنگیر بر روی محورهای مختلف خودرو یا تریلر قرار می ‌گیرد. هدف اصلی این وزنگیر، توازن وزن بین محورها است تا فشار بر هر محور به طور متوازن توزیع شود. این توزیع مناسب وزن به افزایش کنترل و ایمنی خودرو کمک می ‌کند.

• وزنگیر طولی (Load Equalization Hitch):
این نوع وزنگیر معمولاً در تریلرها استفاده می‌ شود و بر روی دینگ ‌ها یا کوپلر قرار می ‌گیرد. هدف این وزنگیر، توازن بار بین جلو و عقب تریلر است. با کمک این سیستم، وزن بر روی کوپلر به طور متوازن توزیع می ‌شود و تأثیرات ناشی از تغییرات وزن بر دینگ ‌ها را کاهش می‌ دهد.
این سیستم‌ ها از نظر استحکام و ایمنی بارها در حمل‌ و نقل بارهای سنگین بسیار حائز اهمیت هستند و به بهبود کنترل، تعادل، و عملکرد خودرو یا تریلر کمک می‌ کنند.

5. کلاس جاده و تراکم ترافیکی:
برخی از مقررات ممکن است بسته به نوع جاده و تراکم ترافیکی نیز معیارهای خاصی را برای تعیین بارهای سنگین در نظر بگیرند. این معیارها به عنوان یک سری قوانین و مقررات در هر منطقه یا کشور برای تشخیص بارهای سنگین و فوق سنگین مورد استفاده قرار می‌ گیرند.
کلاس جاده و تراکم ترافیکی دو مفهوم مهم در حوزه حمل و نقل هستند.

• کلاس جاده (Road Class):
کلاس جاده به دسته‌ بندی ‌های مختلف جاده‌ ها بر اساس ویژگی‌ های آن ها اشاره دارد. این دسته‌ بندی معمولاً شامل جاده‌ های اصلی، فرعی، روستایی و ... است. انتخاب مسیر حمل ‌و نقل بسته به نوع بار و نوع جاده ‌ای که طی می ‌شود، ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد.

• تراکم ترافیکی (Traffic Density):
تراکم ترافیکی به تعداد و تراکم وسایل نقلیه در یک منطقه یا جاده خاص اشاره دارد. مناطق با تراکم ترافیکی بالا ممکن است با مشکلات اضافی در حمل ‌و نقل مواجه شوند و زمان سفر افزایش یابد. تراکم ترافیکی معمولاً در ساعات اوج و در مناطق شهری بیشتر است. در انتخاب مسیر برای حمل ‌و نقل بارها، تراکم ترافیکی نقش مهمی در برنامه‌ ریزی و زمان بندی حمل‌ و نقل دارد.

۶. ماهیت بار:
بعضی محموله ها با وجود وزن کم جز بارهای سنگین و فوق سنگین محسوب می شوند زیرا ماهیت آن ها خاص بوده و شرایط ویژه ای را می طلبد مانند: اشیاء با ارزش، تجهیزات سنگین، مواد شیمیایی و خطرناک، سوخت و...

تعرفه حق توقف - تعرفه حق خواب کامیون های بارهای ترافیکی سنگین و فوق سنگین
حق توقف یا "حق خواب راننده" یکی از اصطلاحات حمل و نقل است که دارای قوانین مختص به خود است. این حق مربوط به هزینه است که صاحب بار به راننده برای ماندن بار در داخل خودروی باربری پرداخت می ‌کند.

اگر کامیون پس از صدور حواله بارگیری توسط شرکت حمل و نقل، به علت عدم وجود امکانات لازم برای بارگیری یا تخلیه بار یا به هر دلیل دیگری که راننده مقصر نباشد، بیش از ساعت تعیین شده برای این عملیات معطل بماند، شرکت حمل و نقل موظف است به ازای هر ساعت مازاد بر زمان تعیین شده اولیه، حق توقف را به راننده یا مالک کامیون پرداخت کند.

تعرفه حق توقف یا خواب کامیون های بارهای ترافیکی سنگین و فوق سنگین بستگی به نوع وسیله نقلیه، نوع بار، محل توقف و مدت زمان توقف دارد.

کامیون های ایرانی حامل کالاهای صادراتی یا وارداتی، به ترتیب دارای 3 و 2 روز کاری معافیت از حق توقف هستند. همچنین حق توقف برای کامیون های کمرشکن، یخچالی، تانکر، آتش زا و خطرناک بیشتر از کامیون های معمولی است.

ابعاد بارهای ترافیکی
بار ترافیکی به کالایی گفته می‌شود که اوزان و ابعاد آن نسبت به استاندارد ماشین های باری بسیار زیاد هستند. برای حمل این نوع بارها، نیاز به مجوزهای ویژه، وسایل نقلیه خاص و تدابیر ایمنی است.
براساس دستورالعمل سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای کشور، ابعاد و وزن مجاز برای بارهای ترافیکی به شرح زیر است:

- عرض: حداکثر ۶۰/۲ متر

- ارتفاع: حداکثر ۵/۴ متر

- طول: بستگی به نوع وسیله نقلیه دارد. برای کامیون دو محور حداکثر 10 متر، برای کامیون با یدک حداکثر 12 متر و برای تریلی چهار محور و بیشتر حداکثر ۵۰/۱۶ متر (شانزده متر و نیم) می ‌باشد.

- وزن: حداکثر 40 تن

اگر باری از این ابعاد و وزن تجاوز کند، تحت هیچ شرایطی اجازه تردد در راه‌های کشور را ندارد و باید توسط وسیله نقلیه دیگری حمل شود.

بار ترافیکی به کالایی گفته می‌ شود که اوزان و ابعاد آن نسبت به استاندارد ماشین ‌های باری بسیار زیاد هستند. برای اندازه‌ گیری بار ترافیکی، معمولاً از ابزارهایی مانند ترازو، نوار متری، کولیس و ریزسنج استفاده می ‌شود. برای مثال، برای اندازه‌ گیری وزن بار ترافیکی، می ‌توان از ترازوهایی که بر روی جاده یا پل نصب می ‌شوند و قابلیت تحمل وزن بالایی دارند، استفاده کرد. برای اندازه‌ گیری طول، عرض و ارتفاع بار ترافیکی، می‌توان از نوار متری یا کولیس که دارای مقیاس دقیقی هستند، استفاده کرد. برای اندازه‌گیری قطر، شعاع و زاویه بار ترافیکی، می‌ توان از ریزسنج که دارای سری دندانه‌ دار و یک عقربه است، استفاده کرد.

قوانین بارهای ترافیکی سنگین و فوق سنگین
برای حمل بار ترافیکی، شرکت‌ ها و رانندگان باید مجوزهای قانونی و بیمه ‌نامه‌ های معتبر داشته باشند. برخی از مجوزهای لازم عبارتند از:

• مجوز حمل و نقل بار ترافیکی: این مجوز توسط سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ‌ای کشور صادر می‌ شود و نشان می ‌دهد که وسیله نقلیه مورد نظر از شرایط فنی، ایمنی و ظرفیت لازم برای حمل بار ترافیکی برخوردار است.

• پروانه فعالیت شرکت حمل و نقل: این پروانه توسط سازمان ترابری جاده ‌ای کشور صادر می ‌شود و نشان می ‌دهد که شرکت مورد نظر از شرایط قانونی، مالی و اداری لازم برای انجام فعالیت حمل و نقل داخلی کالا برخوردار است.

• بیمه نامه مسئولیت مدنی: این بیمه نامه توسط شرکت‌ های بیمه صادر می ‌شود و نشان می‌ دهد که شرکت یا راننده مسئولیت خسارت های احتمالی ناشی از حمل بار ترافیکی را به عهده دارد.

علاوه بر این مجوزها، شرکت ‌ها و رانندگان باید قوانین و مقررات مربوط به حمل بار ترافیکی را رعایت کنند. برخی از این قوانین عبارتند از:

• رعایت سرعت مجاز هنگام حمل بار ترافیکی:
بارهایی که طول ۲۰ متر دارند: سرعت مجاز ۶۰ کیلومتر
بارهایی که طول ۲۰_۳۰ متر دارند: سرعت مجاز ۴۵ کیلومتر
بارهایی که طول ۳۰ متر و بیشتر دارند: سرعت مجاز ۴۰ کیلومتر در ساعت
بار ترافیکی با عرض ۲.۶۰ تا ۳ متر: سرعت مجاز تا ۶۰ کیلومتر
بار ترافیکی با عرض بین ۳ تا ۴ متر، حداکثر تا ۴۵ کیلومتر
بار ترافیکی با عرض بیش از ۶ متر، حداکثر ۴۰ کیلومتر بر ساعت می باشد.
بار ترافیکی با ارتفاع ۴.۵۰ تا ۵ متر: سرعت مجاز ۶۰ کیلومتر
بار ترافیکی با ارتفاع بین ۶ تا ۵ متر: سرعت مجاز تا ۴۵ کیلومتر
بار ترافیکی با ارتفاع بیش از ۶ متر: حد اکثر سرعت مجاز تا ۴۰ کیلومتر در ساعت می باشد.
بار ترافیکی با وزن کل ۴۰ تا ۶۲ تن: سرعت مجاز ۶۰ کیلومتر
بار ترافیکی بین ۶۲ تا ۹۶ تن: سرعت مجاز تا ۴۵ کیلومتر
بار ترافیکی بیش از ۹۶ تن: حداکثر سرعت مجاز تا ۳۰ کیلومتر در ساعت می باشد.

• رعایت زمان و مسیر تردد مجاز هنگام حمل بار ترافیکی:
ساعات مجاز حمل بارهای ترافیکی سنگین و فوق سنگین باید رعایت شوند، که حرکت این ناوگان نیم ساعت قبل از غروب آفتاب و نیم ساعت بعد از طلوع آفتاب ممکن است. در برخی از شهرها، در طی روز برای حرکت ناوگان دشوار است، ممکن است محموله از پلی عبور یا از میادین شلوغ عبور کند، لذا ادامه مسیر تا ساعت ۱۲ شب تا ۵ صبح قابل اجراست.

• استفاده از خودروی اسکورت هنگام حمل بار ترافیکی:
برای حمل محموله ترافیکی، خودروی اسکورت ضروری است و باید با خود علائم و تجهیزاتی همچون چراغ گردان، تابلوی احتیاط محموله، پرچم قرمز با علائم شب رنگ، چراغ چشمک زن، جعبه ‌های کمک ‌های اولیه و درمانی، و همچنین کپسول آتش‌ نشانی را همراه کند.

خودروی اسکورت همیشه باید در جلوی بار ترافیکی با فاصله تقریبی ۱۵۰ متر حرکت کرده و در برخی موارد، نیاز به دو خودروی اسکورت داریم که یکی از پشت و دیگری از جلو بار را همراهی کنند.
در برخی حالات، زمانی که محموله های ترافیکی مانند بلدوزر، لودر، جرثقیل، گریدر و غیره، قادر به عبور از پل نیستند، می‌بایست ابتدا بار با دقت بسیار زیادی از کنار پل عبور کند. اگر امکان عبور از کنار گذر نیز ممکن نباشد، محموله باید با حوصله و بدون هیچگونه آسیب دیدگی پایین گذاشته شده و سپس روشن شود. پس از عبور از پل، با دقت مجدد به بارگیری پرداخته و مسیر خود را ادامه دهد. در شرایط خاص، ممکن است لازم باشد جاده یا پل تاسیس شود تا بار بتواند از روی آن عبور کند.

• رعایت ابعاد و وزن مجاز هنگام حمل بار ترافیکی:
علاوه بر نکاتی که در باره ابعاد و وزن بار ترافیکی سنگین و فوق سنگین در بالا ذکر شد لازم است بدانید که حمل بار ترافیکی به حدود خاص خود انجام می شود. اگر بار بیش از حد تعیین شده بیرون زدگی داشته باشد، به هیچ وجه اجازه حمل آن صادر نمی‌ شود. این مقدار برای کامیون، ۳ متر از مرکز آخرین محور، و برای تریلی، ۵ متر از مرکز آخرین محور محاسبه می‌ شود.

هنگامی که خودرو از معابری با ارتفاع محدودیتی ۴.۵ متر عبور می ‌کند، در صورت وجود محدودیت ارتفاع، نیاز به استفاده از معبر جایگزین احتمالی دارد.
عبور از برخی پل‌ ها برای خودروهای حمل‌ کننده بار ترافیکی ممنوع است. به همین دلیل، قبل از درخواست پروانه عبور، لازم است پل‌ های موجود در طول مسیر را شناسایی کرده و درصورت نیاز به عبور از کنارگذر پل، حداقل ۳ روز قبل از این تصمیم به اداره راه و ترابری منطقه اطلاع داده شود تا تدابیر لازم برای عبور از پل اعمال گردد. درصورت عدم امکان عبور از کنارگذر پل ‌ها، مسیرهای جایگزین برای حمل و نقل باید در نظر گرفته شوند.

• استفاده از تجهیزات ایمنی و نشان گذاری هنگام حمل بار ترافیکی:
اگر عرض بار بیشتر از ۴ متر باشد، باید چراغ چشمک زن یا زنون در گوشه ‌های بار نصب شود. همچنین، اگر طول بار بیشتر از ۲ متر تجاوز از حریم خودرو را داشته باشد، برای مشخص کردن آن در شب از چراغ زنون در گوشه‌ های بار برای دیدار در شب استفاده شود.

خودرو حمل کننده باید تجهیز به چهار چشمک زن زنون، چهار عدد مثلث شبرنگ، دو عدد گوِه برای زمان توقف، جعبه کمک‌ های اولیه، و کپسول آتش ‌نشانی داشته باشد. چراغ های خودرو باید منبعی مستقل از باتری خودرو داشته باشند.

خودرو حمل کننده بار ترافیکی مجاز به توقف در پارکینگ های مخصوص است و در هنگام توقف باید از گوه برای تثبیت خودرو استفاده نماید. برای ماشین حمل بار ترافیکی، پارکینگی مناسب است که فاصله بار تجاوز کرده در سمت طول و عرض از جاده اصلی حداقل ۳ متر باشد.

در صورت توقف اجباری در طول مسیر، باید در فواصل ۷۰ متری از عقب و جلوی خودرو مثلث شبرنگ قرار گیرد و دو عدد شبرنگ نیز در کنار خودرو در سمت جاده قرار داده شود. در نظر داشته باشید که برای توقف در شب از شبرنگ و برای توقف در روز از چراغ الکتریکی استفاده می‌ شود.

• وزن کل تریلی حامل محموله (وزن محموله + وزن وسیله نقلیه) در صورتی که بیشتر از ۶۲ تن شود، متوجه نیاز به حمل محموله به صورت یک نگله غیر قابل تفکیک می ‌شویم، و بارگیری بیش از یک نگله ممنوع است.

• وسایل نقلیه ترافیکی باید در مکان مناسب و دارای سطح صاف با اندازه حداقل 2 برابر طول کل وسیله نقلیه، توزین شوند. برای انجام توزین، باسکول ‌ها باید در سطح تراز قرار گیرند. در صورت توزین در سطح غیر تراز و روی آسفالت، مقدار خطای مجاز بر اساس اعلامی از سوی کارخانه سازنده محاسبه می ‌شود.

• شرکت حمل کننده مسئولیت هرگونه عواقب و خسارات وارده به مردم، مستحدثات و ساختمان‌های فنی موجود در مسیر ناشی از عبور محموله را بر عهده دارد.

• در صورتی که ارتفاع وسیله نقلیه و محموله بیش از ۶ متر باشد، شرکت ‌های حمل و نقل ترافیکی ملزم به اقدامات لازم در طول مسیر یا در صورت نیاز، در قطع و وصل مجدد هادی های برق و تلفن که با جاده تلاقی دارند، می‌ باشند.

• در صورت وجود محدودیت ‌های ارتفاعی مرتبط با تونل‌ ها و زیرگذرها، شرکت ‌های حمل و نقل ترافیکی موظف اند حداقل ۲۴ ساعت قبل از زمان عبور از کنارگذر تونل را به اطلاع اداره راهداری و حمل و نقل جاده ای محل اطلاع دهند و در زمان معین، از کنارگذر تونل عبور نمایند.

• بوژی و خودروی کشنده آن به دلیل ویژگی های خود و حمل بارهای سنگین، دارای سرعت محدودی هستند. حداکثر سرعت آن ها کمتر از 30 کیلومتر در ساعت است و ممکن است در شرایط خاص، مانند حمل بارهای حساس، سرعت به 5 کیلومتر در ساعت کاهش یابد.

• تردد این وسایل حمل و نقل معمولاً تنها در جاده های اصلی ممکن است و در بازه زمانی محدود از ساعت 6 شب تا 6 صبح باشد. این محدودیت‌ ها به منظور کاهش تأثیرات منفی بر ترافیک عمومی و جلوگیری از تداخل با سایر وسایل نقلیه تعیین شده است.

نوع حمل بارهای ترافیکی سنگین و فوق سنگین
برای حمل بارهای ترافیکی سنگین و فوق سنگین، معمولاً از انواع تریلی ‌های ویژه و مخصوص و بوژی و کمرشکن استفاده می ‌شود. بوژی‌ ها دارای طول متغیری هستند و توانایی حمل بار تا 96 تن را دارند. کمرشکن ‌ها برای حمل بارهایی با وزن 16 تا 80 تن مناسب هستند.

برای حمل بار فوق سنگین، معمولاً از وسایل نقلیه خاصی استفاده می ‌شود که بتوانند محموله‌ هایی با وزن و حجم بالا و یا دارای ابعاد بزرگتر از حد معمول را جابجا کنند. این وسایل نقلیه عبارتند از:

• کامیون‌ های سنگین: این نوع وسیله نقلیه برای حمل کالاهایی با وزن 16 تا 80 تن مناسب است. این کامیون ‌ها معمولاً دارای چرخ‌ های بزرگ و قوی، موتورهای قدرتمند و کابین‌ های مجهز هستند.

• تریلرها: این نوع وسیله نقلیه برای حمل کالاهایی با وزن 80 تا 96 تن مناسب است. این تریلرها معمولاً دارای طول متغیری هستند و قابلیت اتصال به کامیون‌ ها یا تراکتورها را دارند.

• کرین‌ ها: این نوع وسیله نقلیه برای حمل کالاهایی با وزن بیش از 96 تن مناسب است. این کرین‌ ها معمولاً دارای بازوی بلند و قوی، پایه‌ های پایدار و کابین ‌های کنترلی هستند.

• بالابرهای سنگین: این نوع وسیله نقلیه برای حمل کالاهایی با وزن بیش از 100 تن مناسب است. این بالابرها معمولاً دارای سیستم هیدرولیک، چرخ‌ های بزرگ و قوی و کابین ‌های مجهز هستند.

• کشتی های باربری و هواپیماهای حمل و نقل بار: این نوع وسیله نقلیه برای حمل کالاهایی با وزن و حجم بسیار بالا و یا دارای ابعاد خاص مناسب است. این وسایل نقلیه معمولاً دارای فضای بارگیری بزرگ، تجهیزات بارگیری و تخلیه و سیستم های ایمنی هستند. برای بارهای فوق سنگین خیلی کم و به ندرت از حمل بار هوایی استفاده می شود.

وسیله حمل بارهای ترافیکی سنگین و فوق سنگین
بارهای سنگین و فوق سنگین نیازمند حمل با وسایل حمل و نقل ویژه و تحت شرایطی خاص می باشند. بوژی و کمرشکن دو نوع از خودروهای متداول برای محموله های ترافیکی سنگین و فوق سنگین هستند. همچنین تریلی های کشویی نیز برای حمل بارهای سنگین و فوق سنگین استفاده می شوند. در ادامه مطلب به معرفی وسیله حمله بارهای ترافیکی سنگین و فوق سنگین خواهیم پرداخت.

1. بوژی
بوژی ها دارای طول متغیری هستند و متناسب با نیاز می شود طول آن ها را افزایش و یا کاهش داد. این نوع وسیله نقلیه دارای عرضی ۳ متری است و توانایی حمل بار تا ۹۶ تن را دارد.

این وسیله معمولاً دارای سیستم تعلیق قوی به منظور تحمل فشارهای زیاد در مسیر حرکت است. بوژی ‌ها اغلب در صنایع ساخت و ساز، حمل مواد سنگین، و حمل ماشین آلات استفاده می‌ شوند.

برخلاف کمرشکن‌ ها که معمولاً دارای ساختار ثابت و محورهای ثابت هستند، بوژی از سیستم هیدرولیکی برای تغییر شکل و ارتفاع محورهای خود استفاده می‌ کند. این ویژگی به بوژی این امکان را می ‌دهد که با تنظیم محورها به شکل مناسب، بتواند بارهای با وزن و ابعاد مختلف را حمل کند. این امکان افزایش و کاهش ارتفاع محورها به وسیله سیستم هیدرولیکی به بوژی این امکان را می‌ دهد که به تناسب با نوع بار و شرایط جاده، ارتفاع و شکل خود را تغییر دهد.

بوژی به دلیل امکان تنظیم ارتفاع و شکل محورها با استفاده از سیستم هیدرولیکی، برای حمل کالاهای حجیم و حاوی حجم زیاد مانند پره‌ های توربین های بادی بسیار مناسب است. این ویژگی به بوژی این امکان را می ‌دهد که بتواند با تنظیم مناسب، کالاهای حجیم با حجم بالا را به صورت ایمن و کارآمد حمل کند، حتی اگر وزن آن ها نسبت به حجمشان کم باشد.

حمل بارهای سنگین و فوق سنگین با بوژی یک فرآیند پیچیده و زمان ‌بر است که نیازمند هماهنگی بسیاری از ارگان ‌ها و تیم‌ ها می ‌باشد. این شامل هماهنگی با راهنمایان راهور، ارگان‌ های امنیتی مانند ناجا، اداره برق برای اطمینان از عدم تداخل با کابل‌ های برق، و همچنین ارتباط با سایر سازمان ‌ها و ادارات جهت برطرف کردن موانع و جلوگیری از تاخیرهای غیر ضروری می ‌شود.

همچنین، برنامه ریزی دقیق بر اساس شرایط ترافیکی، زمان ‌های کمترین ترافیک، و محدودیت ‌های مسیر اهمیت دارد. این نیاز به تیم متخصص و با تجربه را تاکید می‌ کند تا بتوانند به بهترین شکل ممکن با چالش ‌ها برخورد کنند و بار را به مقصد نهایی بی‌مشکل منتقل کنند.

2. انواع کمرشکن ها
کمرشکن ها ابعادی در حدود ۸ الی ۱۸ متری در طول و ۶/۲ تا ۳ متر در عرض دارند و می توانند بارهای سنگین و فوق سنگین از وزن های ۱۶ الی ۳۶ تن را حمل کنند.

کمرشکن یک وسیله حمل بار سنگین است که به ویژه برای جابجایی بارهای بزرگ و سنگین از طریق کمر آن طراحی شده است. این وسیله دارای یک شاسی محکم و ساختار قوی است که به وسیله آن بارها به وزن بالا به صورت ایمن حمل می‌ شوند. در برخی موارد، این وسایل با استفاده از مکانیزم‌ های خاص به بارها متصل می‌ شوند تا از جابجایی ناخواسته در حین حمل و نقل جلوگیری به عمل آید.

عمدتاً در صنایع ساخت و ساز، معدن، و حمل و نقل سنگین مورد استفاده قرار می ‌گیرد. کمرشکن ‌ها معمولاً دارای مکانیزم ‌های خاصی هستند که به آن ها امکان حرکت و جابجایی بارها را با کمترین مشکل فراهم می ‌کند. این وسیله جهت حمل بارهایی که به دلیل اندازه، وزن یا شکل خاص نمی‌ توانند به وسیله تریلی ‌ها و کامیون‌ های معمولی حمل شوند، به کار می ‌رود.

کمرشکن‌ ها انواع مختلفی دارند که عبارتند از:
• کمرشکن ۲ محور:کمر شکن دو محور نوعی تریلی کمرشکن است که دارای ۲ محور در بخش دنباله و ۳ محور در بخش کشنده است. این تریلی می تواند بارهایی با وزن تا ۲۴ تن را حمل کند و طول کل آن حدود ۵/۱۶ متر است. این تریلی برای حمل بارهایی که از نظر طول و عرض بزرگتر از حد استاندارد نیستند، مناسب است.

• کمرشکن‌ ۴ محور: کمرشکن ۴ محور نوعی تریلی کمرشکن است که دارای چهار محور در بخش دنباله و ۳ محور در بخش کشنده است. این تریلی می تواند بارهایی با وزن تا ۳۸ تن را حمل کند و طول کل آن حدود ۲۰ متر است.

• کمرشکن ۱۱ محور: کمر شکن ۱۱ محور نوعی تریلی کمرشکن است که دارای ۱۱ محور در کل آن است. این تریلی برای حمل بارهای بسیار سنگین و طویل استفاده می شود. ظرفیت وزنی این تریلی می تواند تا ۹۶ تن باشد. این تریلی از سه قسمت تشکیل شده است: کشنده (۳ محور)، دالی (۴ محور) و دنباله (۴ محور. این تریلی به دلیل تعداد زیاد محورها و طول بالای آن، محدودیت های ترددی خاصی دارد و نیاز به اسکورت دارد.

3. انواع تریلی های کشویی
تریلی های کشویی از دسته وسایل حمل و نقل هستند که برای جلوبردگی بار از طریق کشش طراحی شده ‌اند.
این تریلی ها دارای قسمت جلویی به نام "تیمون" هستند که توانایی جلوبرندگی را فراهم می‌ کند. معمولاً در حمل بارهای حجیم، بزرگ و سنگین مورد استفاده قرار می ‌گیرند و معمولاً در صنایع حمل و نقل و ساخت و ساز به کار می روند.

تریلی کشویی یک نوع تریلی است که دارای چادری از جنس پلمیر است که می‌ تواند از سقف و یا بغل باز و بسته شود. این نوع تریلی مناسب برای حمل کالاهای بسته بندی شده، کیسه‌ های بزرگ و بارهای حجیم فاقد بسته‌ بندی است. تریلی کشویی معمولا دو محور یا سه محور است. انواع تریلی کشویی عبارتند از:

• تریلی چادری سقف و بغل کشویی دو محور
• تریلی چادری سقف و بغل کشویی سه محور
• تریلی چادری سقف کشویی و بغل ثابت دو محور
• تریلی چادری سقف کشویی و بغل ثابت سه محور

تجهیزات بارهای ترافیکی سنگین و فوق سنگین
برای حمل بارهای ترافیکی سنگین و فوق سنگین نیازمند تجهیزات خاصی است تا این روند به درستی طی شود. بنابراین در ادامه به نکاتی که ذکر می کنیم توجه کنید.

نوع وسیله نقلیه
قدم اول انتخاب درست وسیله نقلیه است. نوع کالا، حجم کالا، ارتفاع، وزن، میزان خطرناک بودن آن و... همگی در انتخاب نوع وسیله موثر بوده و باید به آن توجه کرد.

بسته بندی و حفاظ مناسب
بسته بندی مناسب یکی از عوامل حیاتی در حمل و نقل کالاهای سنگین و فوق سنگین است. بسته بندی صحیح به میزان زیادی می ‌تواند از آسیب دیدن یا خراب شدن محموله جلوگیری کند و اطمینان حاصل کند که کالاها به سلامت به مقصد منتقل می‌ شوند.
برای کالاهای حساس به ضربه، لرزش یا انتقال ناخواسته دیگر، انتخاب مواد بسته بندی مناسب و استفاده از روش‌های مختلف از جمله استفاده از فوم، پلاستیک حفاظتی، چوب، یا سیستم‌ های نگهداری و تثبیت اهمیت دارد.
استفاده از استانداردهای بسته بندی مشخص (مانند ISTA یا ASTM) بر اساس نوع و خصوصیات کالاها نیز به بهبود کیفیت و ایمنی در حمل و نقل کمک می‌ کند. همچنین، برنامه‌ ریزی دقیق و هماهنگ با تیم‌ های حمل و نقل و ارائه اطلاعات دقیق به آن ها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

بارگیری اصولی محموله
بارگیری محموله نقش بسیار حیاتی در ایمنی حمل و نقل دارد. فرآیند بارگیری باید با دقت و به صورت اصولی در وسیله نقلیه انجام شود تا جلوگیری از آسیب دیدن محموله تجاری اطمینان حاصل گردد. بارگیری صحیح به کاهش خطر آسیب دیدن محموله، حفظ استحکام بسته بندی، و جلوگیری از تغییر موقعیت از اهمیت بالایی برخوردار است.

استفاده از تجهیزات
در حین بارگیری محموله تجاری، استفاده از وسایل و تجهیزات ایمنی مناسب با نوع محموله و وسیله نقلیه بسیار حیاتی است. این اقدامات کمک به ثابت نمودن و مهار محموله درون وسیله نقلیه می کند، جلوی حرکت ناخواسته محموله را در طول حمل و نقل می گیرد و از وقوع حوادث جلوگیری می ‌کند. این تدابیر نه تنها ایمنی محموله را تضمین می ‌کنند بلکه به حفاظت از سلامت وسیله نقلیه و افراد حاضر در فرآیند بارگیری کمک می ‌کنند.
برای بارگیری محموله های سنگین و فوق سنگین، استفاده از تجهیزات مناسب حیاتی است. تعدادی از تجهیزات و وسایلی که برای بارگیری محموله‌ های سنگین مورد نیاز است عبارتند از:
1. لیفتراک‌ های سنگین:
برای حمل و جابجایی محموله‌ های سنگین از لیفتراک‌ ها یا جرثقیل های عظیم الجثه با ظرفیت بالا و ساختار مقاوم استفاده می‌ شود.
2. سیم بندی‌ ها (ریگینگ):
برای بستن و ثابت کردن محموله ‌ها به وسیله نقلیه از سیم بندی‌ها با مقاومت و استحکام مناسب استفاده می ‌شود.
3. کنترل‌ گرهای حرکتی:
برای کنترل دقیق حرکت محموله در زمان بارگیری و تخلیه آن از کنترل ‌گرهای حرکتی بهره می‌ گیرند.
4. پلت‌ ها و تجهیزات پایه:
برای قرار دادن محموله به صورت ثابت بر روی نقلیه از پلت‌ ها و تجهیزات پایه استفاده می‌ شود.
5. سیستم‌ های تثبیت محموله:
از سیستم های تثبیتی نظیر بندها و سیستم‌ های جلوگیری از حرکت غیرمطلوب محموله استفاده می ‌شود. استفاده از این تجهیزات با دقت و با توجه به نوع محموله و شرایط محل بارگیری، موجب افزایش ایمنی و کاهش خطرات در فرآیند بارگیری می‌ شود.

اسکورت بارهای ترافیکی سنگین و فوق سنگین
بارهایی با ابعاد غیر استاندارد که ممکن است طول، عرض یا ارتفاع آن ها از حد مجاز و استاندارد بیشتر باشد؛ به عنوان بارهای ترافیکی شناخته می ‌شوند. حمل این بارها نیاز به ماشین‌ های اسکورت دارد که به عنوان ماشین‌ های همراه با بار برای جلوگیری از برخورد با سایر وسایل نقلیه و حفاظت از بار استفاده می‌ شوند. همچنین، حمل این بارها مستلزم دریافت مجوز ترافیکی از وزارت راه می ‌باشد.
اسکورت بارهای ترافیکی سنگین و فوق سنگین به معنای همراهی و هدایت وسایل نقلیه حامل این نوع بارها در جاده ‌ها است. اسکورت بارهای ترافیکی دارای قوانین و مقررات خاصی است که باید رعایت شود. برخی از این قوانین عبارتند از:
• اسکورت بارهای ترافیکی باید دارای مجوز از اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای باشد.
• اسکورت بارهای ترافیکی باید دارای نشان‌ های مناسب و چراغ ‌های هشداردهنده باشد.
• اسکورت بارهای ترافیکی باید در فاصله مناسب از وسیله نقلیه حامل بار قرار گیرد و با سرعت مجاز حرکت کند.
• اسکورت بارهای ترافیکی باید در مواقع لزوم به رانندگان دیگر اطلاع رسانی کند و از ایجاد ترافیک و اختلال در جریان راهنمایی و رانندگی پرهیز کند.

حمل بارهای ترافیکی فوق سنگین توسط بوژی
حمل بارهای ترافیکی فوق سنگین توسط بوژی یکی از خدمات باربری تخصصی است که برای انتقال کالاهایی با وزن و ابعاد بسیار بالا انجام می‌ شود. بوژی یک نوع وسیله نقلیه است که دارای چندین محور و چرخ است و می تواند تا چند صد تن بار را حمل کند. بوژی برای حمل بارهایی مانند تجهیزات نظامی، نیروگاهی، توربین، ترانسفورماتور و خانه‌ های پیش ساخته قابل جا به جایی استفاده می‌ شود.

برای حمل بارهای ترافیکی فوق سنگین توسط بوژی، نیاز به مجوزهای ترافیکی، بیمه‌ نامه و اسکورت ویژه است.

بوژی به عنوان یک واحد مستقل در تجهیزات حمل و نقل جاده‌ ای استفاده می ‌شود و معمولاً به وسیله تریلی‌ ها یا بوژی‌ کش‌ ها کشیده می ‌شود. این وسیله از چندین چرخ تشکیل شده است که به صورت جفت در یک محور قرار می‌ گیرند. از بلبرینگ‌ های کروی نیز برای توزیع وزن محموله بر روی چرخ‌ ها و کاهش فشار وزن بر جاده استفاده می‌ شود.

استفاده از بوژی با هدف کاهش فشار وزن بر روی جاده و کنترل بهتر لرزش و شوک ‌ها از مزایای اصلی این وسیله در حمل بارهای سنگین است. این سیستم بهبود قابلیت حمل بار، افزایش استحکام سازه، و کاهش خستگی سازه نقلیه را فراهم می ‌کند.

بوژی‌ های با تعداد چرخ بسیار زیاد، مانند بوژی ‌های با ۱۲۰ چرخ، برای حمل و نقل محموله‌ های فوق سنگین مورد استفاده قرار می ‌گیرند. این تعداد بسیار زیاد از چرخ ‌ها به ویژه در طولانی ترین بوژی‌ ها، به توزیع وزن محموله و کاهش فشار وزن بر روی جاده کمک کرده و امکان حمل بارهای سنگین‌ تر را فراهم کرده است.

همچنین، توان فوق ‌العاده بالای کشنده ‌های بوژی یا بوژی‌ کش ‌ها به آن ها امکان حرکت در شرایط دشوار مانند جاده‌ های خاکی ناهموار و شیب ‌دار را می‌ دهد. این وسایل حمل و نقل برای پیچیدن و چرخش به دلیل طول بلند محموله نیاز به چندین محور فرمان ‌پذیر دارند.

همچنین، برای محموله ‌های فوق سنگین، اغلب از ترکیبی از چندین بوژی یا بوژی‌ کش برای افزایش توان و قدرت حمل استفاده می ‌شود، از جمله اینکه یک کشنده از جلو بوژی را کشیده و یک کشنده دیگر از پشت آن کمک به جلوه داده و سرعت حمل و نقل را افزایش می ‌دهد.

محموله های بار ترافیکی سنگین و فوق سنگین
محموله های بار ترافیکی سنگین و فوق سنگین کالاهایی هستند که ابعاد و یا وزن آن‌ ها از حدود قانونی و استاندارد حمل بار تجاوز می‌ کنند. انواع بارهای سنگین و فوق سنگین متنوع هستند و بسته به ویژگی‌ های خاص هر بار، ممکن است دسته‌ بندی شوند. بعضی از انواع بارهای سنگین و فوق سنگین عبارتند از:

1. بارهای ساختمانی:
مواد ساختمانی سنگین مانند بلوک ‌ها، بتن، و فلزات سنگین.

2. بارهای معدنی:
مواد معدنی و محصولات معدنی که به دلیل وزن و حجم زیاد، به عنوان بارهای سنگین محسوب می‌شوند.

3. بارهای گازی و مایع:
حمل مایعات و گازهای سنگین ممکن است نیاز به تجهیزات و وسایل نقلیه خاص داشته باشد.

4. ماشین آلات سنگین:
حمل و نقل ماشین آلات سنگین مانند لودرها، بیل ‌مکانیک‌ ها، بولدوزرها، کامیون ‌های ماشین آلات سنگین که برای حمل و جابجایی بین معادن و بخش های بزرگ استفاده می شوند.

5. بارهای خطرناک:
مواد شیمیایی، مواد خطرناک و محصولات دیگر که به دلیل خطرات احتمالی به عنوان بارهای خطرناک محسوب می‌شوند مانند: نفت، گاز، سوخت و...

6. تجهیزات انرژی:
قطعات و تجهیزات بزرگ انرژی ‌زا مانند توربین ها، ژنراتورها و قطعات نیروگاه ‌ها.

7. بارهای بزرگ و حجیم:
بارهای با ابعاد بزرگ که بر اساس حجم بیشتر از وزن مؤثر آن شناخته می ‌شوند. مانند: پل‌ های فلزی، برج‌ های بلند، سازه‌ های حفاری، توربین‌ های بادی و نیروگاهی، صفحات فلزی و فریم‌ های بلند ساختمانی، مواد سنگین معدنی و...

هر یک از این انواع بارها نیازمند توجه و تدابیر خاص برای حمل ‌و نقل، مجوزهای خاص و استفاده از وسایل نقلیه و تجهیزات مناسب هستند.